XEDE ZIENTIFIKOA

1834an hasi zen foraltasun-krisia 1876ko uztailaren 21eko abolizio-legearen bidez burutu zen modu garratzean eta Euskal Herriko lurraldeen autogobernurako aldarrikapenak berradierazteko garaia hasi zen.

Batetik, kontzertuen eta hitzarmen ekonomikoen lorpena sendotu zen. Eta bestetik, foru-berrezartzea lortzeko nahiak zekartzan zailtasunak ikusita, Foru Aldundiak Gobernuari 1917an igorritako mezuan adierazita daudenak, Kataluniako bidearen ildo berari jarraitu zitzaion Eskubide historikoetan adierazitako aldebikotasunari uko egin gabe; alegia, Estatuaren antolaketa-egitura aldatu eta autonomia eskuratzea hortik espero izateari. Funtsezkoa izan zen II. Errepublikako Autonomia Estatutuak azaleratzea, indarreko lurralde-eremuaren arazoarekin.